B-United @ Muntplein (Brussel)

Al tien jaar luisteren de Stad Brussel en Muziekpublique de Belgische Nationale Feestdag (21 juli) op met een gezellig wereldmuziekfestival. B-United werd de voorbije jaren opgevat als een soort van ‘muziek in de wijk’, met een gevarieerd concertaanbod, verspreid over diverse Brusselse pleinen. In 2009 kozen we voor de Arabische muziek op het Rouppeplein (zie verslag). Afgelopen zaterdag vond B-United integraal plaats op het Muntplein, de meest symbolische plek voor de Vaderlandse geschiedenis.

Omstreeks 15:00 uur steekt Karim Baggili van wal onder een zonnig gesternte. Deze talentrijke muzikant zien we graag bezig (zie concertverslag uit 2010) en ook nu trakteert hij ons met het Karim Baggili Sextet op een fijn uitgebalanceerde selectie uit zijn repertoire. Het aandachtige publiek laat zich moeiteloos verleiden door de dromerige miniatuurtjes uit het laatste album Lea & Kash. Heel mooi, alleen vind ik dat de hoge, etherische vocalen van Karoline de la Serna een kitscherig Bilitis-sfeertje oproepen. Dan hoor ik haar stem liever in de lagere regionen, ruw en aards zoals tijdens het pittige 'Tanto Poco'. De muzikanten leveren prima werk, maar het is Patricia Van Cauwenberge die de show steelt met haar Boleadores, eigenlijk een traditioneel Argentijns jachtwapen. Gebruikt als percussie instrument, in combinatie met flamenco voetenwerk, groeide het uit tot een typische Argentijnse dansvorm. Het jazzy Mr. Lee (opgedragen aan Kung-fu held Bruce lee) uit de cd Cuatro con Cuatro (2005) doet dienst als afsluiter.



Na deze geslaagde start, trekken we enkele uurtjes de stad in. We missen zodoende de polyfone liederen uit Occitanië (Frankrijk) van La Mal Coiffée. Om 19:00 uur maakt Dédé Saint-Prix uit Martinique zijn opwachting. We keken uit naar dit concert. De man geldt in Martinique als muzikaal monument. Hij is de fijnste speler van de traditionele Chouval bwa muziek op het eiland en nam meer dan 25 albums op. Daarvan beluisterden we er de voorbije weken een handvol. Pittige schijfjes, vol snelle ritmes en heel gedreven gespeeld en gezongen. Die bevlogenheid komt live onmiddellijk bovendrijven, maar muzikaal stelt het concert spijtig genoeg niet veel voor. DéDé laat zich begeleiden door flink wat percussie en een basgitarist, maar van de variatie in ritmes, waaronder we op de cd’s letterlijk bedolven worden, blijft niet veel overeind. Dit is allemaal iets té simpel. Dédé hanteert af en toe de fluit, maar wentelt zich vooral in de rol van ‘animateur’. Bij de typische vraag en antwoordzang is het natuurlijk gemakkelijk om de antwoorden te laten invullen door een gewillig publiek. Daar is op zich niets mis mee, mits spaarzaam gehanteerd, maar ons een optreden lang platwalsen met opgepept geschreeuw en handjes gezwaai, ruikt verdacht sterk naar goedkoop volksvermaak. Een regelrechte afknapper!

Gelukkig staat ons daarna nog een topconcert te wachten met Odemba OK Jazz All Stars. Dat is een vanuit Brussel opererende Congolese supergroep, opgericht door Dizzy Mandjeku, een gitarist die rumba geschiedenis schreef met o.a.African All Stars (met Sam Mangwana), Afrisa (met Tabu Ley Rochereau) en Franco’s OK Jazz. Ook de muzikanten die hij verzamelde, verdienden (bijna) stuk voor stuk hun sporen bij Franco Luambo Makiadi (1938-1989), dé legendarische grootmeester van de Congolese Rumba. Nu maakten we deze groep de voorbije jaren al enkele keren live mee, maar zo goed als zaterdag klonken ze toen beslist niet! Die concerten begonnen wel veelbelovend, met enkele piekfijn uitgevoerde rumba klassiekers, maar mondden telkens (te) snel uit in rommelige Soukous dansparty’s.

Deze keer gaat het er anders aan toe. Speciaal voor dit concert mag het gezelschap zich verheugen in de komst van nóg een levende legende in topvorm, gitarist/componist Papa Noël, die er bovendien overduidelijk zin in heeft! Na een ludieke start met de Brabançonne 'à la Congolaise', halen ze de ene parel na de andere uit de kast. Het zal ons altijd bijblijven hoe gelukzalig Papa Noël glundert, vooral als twee van zijn beroemde composities de revue passeren,  Kizungu Zungu en Bon Samaritain. Beide nummers zijn terug te vinden op de compilatie Bel Ami. De muzikanten zetten hun beste beentje voor en houden de Soukousgekte, inclusief aangeleerde danspasjes, beperkt tot twee korte intermezzo's in het midden en op het einde van het concert. Ze maken op die manier volop ruimte voor het uitmuntende gitaarspel van de twee virtuozen, ondersteund door een solide blazerssectie en de hemelse stemmen krijgen de kans om daadwerkelijk te schitteren, waarbij een glansrol is weggelegd voor Malage de Lugendo. Maar ook Lokombe Ntal en de twee stijlvolle diva’s, Nana Akumu en Baniel Mbambo, laten zich niet onbetuigd. In tegenstelling tot zijn concurrent Tabu Ley, die graag zangeressen om zich heen had (denk maar aan zijn langdurige samenwerking met Mbilia Bel), zijn er in het oeuvre van Franco nauwelijks zangeressen te bespeuren, behalve op enkele lp’s met ‘Nana en Baniel’ (zoals deze). Dat repertoire duikelen de dames niet op, wel Massu, in 1986 een grote hit voor de toen 18-jarige Jolie Detta, die slechts twee liedjes met de grootmeester opnam. Odemba laat geen enkel optreden voorbijgaan zonder 'Africa Mokili Mobimba', misschien wel het allerbekendste Congolese liedje, beluister hier de originele versie door African Jazz uit 1961. Verder herkennen we Ayant Droit en het atypische, soulvolle Oh Miguel, allebei afkomstig uit het rijke Franco repertorium.

De leden van Odemba OK Jazz All Stars & Papa Noël doen met dit concert hun reputatie van beste, heerlijk ouderwetse rumbagroep alle eer aan. Magie ten top! Bekijk hieronder een ouder filmpje van Odemba OK Jazz All stars, plus een met Cubaanse invloeden geïnjecteerde versie van 'Africa Mokili Mobimba' door Papa Noël, in het gezelschap van o.a. Nana & Baniel in het kader van zijn recentste cd Café Noir (2007).