Karavan Familia @ De Centrale (Gent)

Hongaarse zigeunermuziek associëren de meeste mensen dadelijk met weemoedige violen en cymbalom. De meer volkse variant is een stuk minder bekend. Hiermee bedoel ik de Hongaarse zigeunermuziek in traditionele Olah-stijl, waarbij het instrumentarium meestal heel beperkt is. De stem vormt het middelpunt, enkel begeleid door wat eenvoudige percussie (o.a. met potten, pannen en kruiken). De liedjes starten vaak traag en leiden via meerdere versnellingen naar een climax, waarbij voor hoogstandjes gezorgd wordt met behulp van vocale percussie. Dergelijke muziek hoorde ik een 15-tal jaren geleden voor het eerst in de pure vorm tijdens een concert van Ando Drom.

De Karavan Familia vertrekt vanuit dezelfde Olah-traditie. Bandleider is István Nagy. Samen met zijn echtgenote Ica Farkas maakte hij vroeger deel uit van de groepen Romanyi Rota en Romano Kokalo. Ze werkten o.a. samen met de beroemde cymbalomspeler Kalman Balogh en namen in 2002 de cd 'gipsy flamenco' op met Boban Markovic. Met hun kinderen István en Niki vormt het artiestenechtpaar sedert 2002 de groep Karavan Familia en produceerden ze ondertussen twee mooie albums: Gipsy crossroads  (2006) en La Familijaki zor (2008).

Gisteren trad de Karavan Familia op in De Centrale (Gent). Het werd een sober concert met de nadruk op de hemelse stemmen van moeder Ica en dochter Niki, het subtiele gitaarspel van vader Istvan en de lichte percussie plus tweede gitaar van zoon Istvan junior. De Karavan Familie springt heel inventief om met het traditionele zigeunererfgoed. Naast Hongaarse klassiekers hoorden we Romaliedjes uit o.a. Roemenië, Rusland, Servië, Spanje en Bulgarije. Het zijn allemaal traditionele composities, maar met eigen teksten en vaak verrassend eigenzinnige arrangementen, waarmee de groep erin slaagt om het repertoire volledig naar de hand te zetten. 'Dulmutane gila' is een typisch liedje in Hongaarse olah-stijl: een weemoedige trage start die uitmondt in een ultrasnelle climax met veel vocale percussie. Met het bloedmooie ‘Bare droma’ hoorden we een ontroerend Bulgaars liedje dat voor het eerste kippenvelmoment zorgde. Ook de Roemeense liedjes ‘Si man voja’ en vooral ‘Vojake Sheja’, met zijn plezante versnellingen, sprongen ertussen uit. Vuurwerk kwam er vooral na de pauze met ‘Rumba Korkores’, een vlotte meezinger (hop hop hop), gekruid met een snuifje latin. Ook ‘Zha zha!’ klonk fantastisch. Dit is een Servisch liedje, met lichte Sevda-invloeden in het trage deel. Maar vooral de knappe opbouw, met speelse, frisse vocalen en verfijnd gitaarwerk maakten er een hoogtepunt van. Enkele vlotte deunen in Spaanse stijl, zoals het hitgevoelige 'Pomagele', zorgden voor het meeste bijval bij het publiek. Voeg daarbij nog de klassieke Roma anthems 'Szep ez a vilag' en het onvermijdelijke 'Ederlezi' en het concert kon niet meer stuk. Er werd afgesloten met het bizarre 'Gypsy crossroads', waarin een aanstekelijke Roma deun gecombineerd wordt met rauwe blues. Als Istvan zijn mondharmonica bovenhaalt klinkt hij als een rasechte bluesman. Een plezante bis kwam er nog met 'Ki itt a legeny', afkomstig uit het album ‘gipsy flamenco’ met Boban Markovic. Bekijk hier de videoclip van dit nummer. De Karavan Familia schotelde ons alles bij elkaar een boeiend optreden voor, waar spijtig genoeg maar een 40-tal toeschouwers op afkwam. Zonde! Ze hebben een heel knappe website, waarop veel te bekijken en beluisteren valt. Je vindt hen ook op myspace.