Een cd met als titel Budapest van een ensemble met de naam Tzigani? Hebben we hier te maken met een zigeunergroepje uit Boedapest? Toch niet, Tzigani bestaat uit muzikanten die allemaal in België wonen: twee Hongaren (Pal Szomora op viool en István Szomora op cimbalom), een Roemeen (Iulian Jantea op accordeon), een Belg (Herman De Rycke op contrabas) en de Bulgaarse zangeres Emilia Kirova. Allemaal muzikanten met een verschillende achtergrond. Het resultaat van hun samenwerking is een cd met muziek die niet echt onder één noemer te vangen is. Er is wel een duidelijke rode draad en dat is de liefde voor zigeunermuziek.
De cd opent met ‘Energipsy’, een instrumentale compositie van violist Pal Szomora. Energiek en snel op zijn Roemeens met tegelijk wat Hongaarse accenten in de melodie. De viool en de accordeon bepalen afwisselend de melodie, de cimbalom de klankkleur. De contrabas ondersteunt. Een voltreffer die meteen zorgt voor hooggespannen verwachtingen voor de rest van het album. Gelukkig valt het vervolg dik mee. De aanwezigheid van kleppers zoals 'Mesecina' en 'Ederlezi' deed bij mij eerst even de wenkbrauwen fronsen. Een riskante onderneming! De versie van Mesecina die Goran Bregovic maakte voor de film Underground is immers nauwelijks voor verbetering vatbaar. Van het bekendste zigeuneranthem Ederlezi blijft de versie van Bratsch met de hemelse stem van Mitsou tot nu toe onovertroffen. En toch, Tzigani valt niet door de mand. Emilia Kirova zingt deze klassiekers op haar heel eigen doorleefde manier. De arrangementen zijn bovendien vernieuwend, het is de eerste keer dat ik 'Mesecina' hoor zonder koperblazers, het nummer krijgt daardoor een heel andere dynamiek. 'Ederlezi' wordt voorzien van een Bulgaarse tekst.
De stem van Emilia Kirova is verder nog te horen op ’Bubamara’ uit de film Black cat, white cat. De muziek is deze keer niet van Goran Bregovic, Emir Kusturica stond zelf in voor de soundtrack met zijn eigen groep Emir Kusturica and the No Smoking Orchestra. Een gezellige Romahit in Balkanstijl waarmee de muzikanten van Tzigani wel uit de voeten kunnen. De vaak gecoverde evergreen ‘Dve Gitari’ is afkomstig uit het Russisch zigeunerrepertoire, een typisch melancholisch liedje met de nodige versnellingen als climax.
Het instrumentale 'Ciocarlia' resulteert gegarandeerd in vuurwerk tijdens liveuitvoeringen. Ook dit is een klassieker, bovendien uitstekend geschikt om mee te improviseren. Ik hoorde er al regelmatig varianten van, o.a. tijdens een memorabel concert van Loulou Djine in januari, bij hen heette het 'l’alouette'.
'Azerbaijani waltz' drijft op een indringende filmische melodie, het doet mij denken aan de muziek van Boris Kovac. Heel mooi!
De meest geslaagde nummers op de cd vind ik persoonlijk de twee ‘Romanian suites’, instrumentale lautarimuziek uit Roemenië. Snel en virtuoos in de stijl van mijn lievelingsband Taraf De Haidouks. De accordeon en cimbalom treden op die momenten het sterkst op de voorgrond. Ook ‘Sirba de concert’ is smullen geblazen voor liefhebbers van de cimbalom.
De drie Hongaarse tracks zorgen wat mij betreft voor een iets te grote stijlbreuk. Hoewel mooie muziek en heel knap gemusiceerd vind ik dat deze stukken niet echt passen bij het geheel. Dit is veel meer klassieke muziek met bovendien (op twee van de drie nummers) extra gastmuzikanten uit Boedapest op tweede viool, altviool, cello en klarinet. Schitterende muzikanten, dat wel! De cd werd trouwens volledig opgenomen in Boedapest en zonder die Hongaarse nummers zou de titel van de cd natuurlijk niet echt toepasselijk geweest zijn. De afsluitende Hongaarse suite is helemaal Magyar Nota, de stijl waarmee ook Tcha Limberger hoge ogen gooit, we zagen hem een dikke maand geleden nog bezig in Art Base (Brussel).
Tenslotte nog even vermelden dat Ernest Bango als gastgitarist fungeert op de meeste nummers, hij speelde tot voor kort bij Roby Lakatos. Verder mag ik niet vergeten te zeggen dat de productiekwaliteit van ‘Budapest’ van heel hoog niveau is. Een streling voor de oren!
Als je Tzigani live aan het werk wil zien, kan dat trouwens. Op 30 september concerteren ze in Art Base. Emilia Kirova zal er die avond wel niet bij zijn. Je kan de cd bestellen via de website van Tzigani, bij cdbaby is hij ook beschikbaar als download. In onderstaande filmpjes zie je een compilatie met zangeres Emilia Kirova plus live-uitvoeringen van 'Azerbaijani waltz' en 'Ciocarlia'.
http://www.myspace.com/tziganigipsyband/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten