Shahkilid @ Bozar (Brussel)

‘Shahkilid' is Perzisch voor de sleutel waarmee je alle deuren opendoet. Dadmehr is een Iraanse muzikant die in Brussel woont en uitblinkt op de tombak (soort trommel). Met Shahkilid gaat hij de uitdaging aan om de (klassieke) Perzische muziek naar nieuwe horizonten te leiden. Het is daarbij de bedoeling om een geluid te creëren dat de Iraanse muziek overstijgt. Instrumentale improvisatie is het middel om dit ideaal te bereiken. Perzische toonreeksen dienen daarbij als basis. Het schijnt dat deze vorm van spelen, waarbij elk lid van het ensemble muzikale vrijheid krijgt, ongewoon is in de Perzische muziek.

Vorig jaar verscheen de geslaagde cd, Nedaye Asemani. Dit betekent letterlijk  'klagend gefluister uit de hemel' maar verwijst tegelijkertijd ook naar Neda, de jonge vrouw die omkwam bij de ‘groene’ betogingen in Iran. Zoals zij symbool staat voor de drang naar vrijheid, staat Shahkilid voor absolute muzikale vrijheid, een zoektocht naar hemelse klanken en ritmes.

Gisteren traden de muzikanten van Shahkilid op in de Bozar  om 11:00 uur ‘s morgens. Het concert kaderde in BOZARSUNDAYS, familieactiviteiten met ontbijt. We ontwaarden een aantal gezinnen met jonge kinderen en vreesden eerst voor veel geroezemoes, maar die bezorgdheid bleek uiteindelijk onterecht.

Shahkilid bestaat momenteel naast Dadmehr (tombak & daf) uit Sahram Mirjalali (tar & barbat), Saeid Fahimi (ney) en Jan Kuijken (cello). Een concert dat volledig opgebouwd wordt via improvisatie, daar zijn vanzelfsprekend risico’s aan verbonden. Het vereist een constante alertheid van de muzikanten, want er moet niet veel gebeuren om uit de bocht te vliegen. Als het daarentegen lukt maak je als luisteraar een unieke momentopname mee.

Het begon met een lange solo van Saeid Fahimi, die een welhaast eindeloze reeks klanken toverde uit de ney (Iraanse fluit). Tijdens het tweede stuk probeerden Dadmehr en Sahram Mirjalali allerlei combinaties uit tussen de Iraanse tokkelinstrumenten (tar & barbat) en percussie (daf & twee soorten tombak). Die improvisatie vond ik minder geslaagd, het bleef tot het eind zoeken om niet echt ergens uit te komen. Daarna was het de beurt aan Jan Kuijken voor een sfeervolle solo op cello. Toen Saeid Fahimi hem met zijn ney kwam vervoegen resulteerde dit in een magische symbiose. Heel mooi! Druppelsgewijs sloten Dadmehr en Sahram Mirjalali hierbij aan en we kregen een heerlijk moment voorgeschoteld, waarbij het klikte en de puzzelstukjes mooi bij elkaar aansloten. Vervolgens gaven de muzikanten beurtelings de aanzet tot nieuwe thema’s, die hen soms nergens brachten, waarna nieuwe pogingen volgden met wisselend succes. Tijdens de korte bisronde beloonde het viertal het publiek nog even met een vlot dansbaar en meeklapbaar stukje muziek. Samenvattend: een creatieve en gedurfde zoektocht naar de schier onmogelijk haalbare perfectie!

Beluister het album ‘Nedaye Asemani’ integraal via Deezer.