Giorgos Xylouris & het Cretan Music Quartet @ De Bijloke (Gent)

Giorgos Xylouris is afkomstig van een familie befaamde Kretenzische muzikanten. Hij is immers niet alleen  de zoon van Antonis Xylouris, beter bekend als Psarantonis, maar ook zijn in 1980 overleden oom  Nikos Xylouris (Psaronikos ) was wereldberoemd in Griekenland als componist/zanger.  Hoewel Giorgos Xylouris zelf ook een indrukwekkende discografie op zijn palmares heeft staan,  o.a. met zijn eigen Xylouris ensemble,  kende ik hem voornamelijk dankzij zijn vocale bijdragen op een aantal cd’s van Stelios Petrakis, vandaag één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de traditionele muziek uit Kreta.

Stelios Petrakis ging in de leer bij  Ross Daly, grootmeester op de lyra. Zijn knappe composities geven de traditionele Kretenzische muziek een fris, vernieuwend elan. Bovendien slaagt hij erin zich telkens met topmuzikanten te omringen, waaronder de percussiegrootmeesters van het Chemirani Ensemble (Iran). In maart 2009 maakten Giorgos Xylouris en Stelios Petrakis  indruk tijdens een  memorabel concert in de De Centrale (Gent).

Op zaterdag 19 maart mochten we hen opnieuw verwelkomen in De Bijloke, waar zij deel uitmaakten van het ‘Cretan Music Quartet’. Giorgos Xylouris (zang en laouto) en Stelios Petrakis (lyra) lieten zich bijstaan door Giorgos Manolakis (zang, laouto) en Zacharias Spyridakis (zang, lyra). We mogen gerust spreken van een niet alledaags project: twee lyra’s en twee laouto’s die de dialoog aangaan. Laten we meteen duidelijk stellen dat Giorgis Manolakis en Zacharias Spyridakis ook niet de eerste de besten zijn.  Giorgis Manolakis speelde mee op het laatste album van Stelios Petrakis en Giorgos Xylouris If I greet the mountains en leverde met To Spathi (het zwaard) een sterke eigen cd af,  Zacharias Spyridakis is een leerling van de in 1991 overleden lyravirtuoos Kostas Moundakis. In 1993 richtte hij de groep Paleina Seferia op. De ironie wil dat ik daarvan al jarenlang twee  grijsgedraaide cd’s (ik weet het, die uitdrukking klopt niet echt) in huis heb, maar die link kreeg ik pas na afloop van het concert in de gaten.

Het Kraakhuis van De Bijloke is niet bepaald een optimale locatie (slechte zichtbaarheid van het podium voor een groot deel van het publiek en moeilijk af te stellen klank), maar we zaten op de eerste rij en hadden dus persoonlijk niets te klagen. Op het programma  stonden traditionele nummers, versierd met originele improvisaties naast  eigen composities van de verschillende muzikanten.  Nu eens ingetogen en lichtjes gestyleerd, dan weer uitbundig en volks: er werd constant op hoog niveau gemusiceerd en gezongen! We herkenden ’Kontyles Pentozali’ , 'Erotokritos' (in de 17de eeuw geschreven door de Kretense dichter Vitsentzos Kornaros en als één van de bekendste werken van Kreta op het repertoire van veel musici), 'Dafni' en het sublieme 'Castellas' (een hommage aan vissers), allemaal uit het album If I greet the mountains, maar ook 'Ios ti nyhta porpatei' uit Orion (2007).  Ook kregen we enkele keren een  Syrtos (Griekse cirkeldans) te horen en de heel typische  Rizitika. Dat zijn traditionele liederen van Byzantijnse oorsprong uit de Lefka Ori (Witte Bergen) in West Kreta. Heel mooi was ook ‘O Ilios’, een compositie van Giorgos Manolakis, die op zijn cd To Spathi terug te vinden is. Beluister dit nummer hier. Als apotheose genoten we van twee hevige bisrondes vol traditionele, opzwepende volkse muziek doorspekt met kleine improvisaties.
Een hoogstaand concert van vier virtuozen!

Myspace Giorgos Xylouris
Myspace Stelios Petrakis
Myspace Zacharias Spyridakis

Bekijk hieronder enkele filmpjes, waarbij ook een nummer van het schitterende ensemble Paleina Seferia!