Startpagina1 111111111111 Zaalconcerten 111111111 Zomerfestivals 11111111111 Luistertips 11111111111 Concertagenda 1111 11111111111 E-mail



dinsdag 31 mei 2011

Greek blues night @ Art Base (Brussel) met Skafari (Kosmokrators) & Vinylio


In het kader van de Brussels Jazz Marathon konden we op zaterdag 28 mei terecht voor een Greek blues night in Art Base. In dit gezellige zaaltje (annex galerij) genoten we al vaak van topavonden vol ouzo en goede rebetiko. Deze keer keken we vooral uit naar het eerste optreden. Skafari is namelijk niet zo maar een Rebetikogroepje. Ze omschrijven hun muziek als nederbetika, rebetikomuziek met Nederlandse teksten. Een curiosum dus en daarenboven krijgen we de kans om Frans De Clercq himself (concertorganisator bij Art Base) aan het werk te zien op de bouzouki. De groep bestaat verder uit Dimi Dumortier (curator van de galerij). Hij speelt mondharmonica en percussie (darbouka). Karsten Devilder (gitaar) vervolledigt het trio. Dimi dumortier (of kortweg Dimi Dumo) en Karsten Devilder zijn niet aan hun proefstuk toe. Ze maken beiden deel uit van het grappige wereldfolkcollectief Les Øffs, op hun website omschreven als ‘Een wervelende mix van kolder en muziek, de jonge Nieuwe Snaar waardig’. Bij die groep deden ze al ervaring op in het spelen van rebetikoliederen in het Nederlands, weliswaar zonder bouzouki. Daarnaast zijn ze actief in allerlei andere groepen. Dimi Dumo waagt zich bijvoorbeeld aan latin/flamenco in het tienkoppig ensemble Brrraka (lijkt wel Genker dialect).

In de nederbetika van Skafari (Kosmokrators) komen we dezelfde thema’s tegen als in de authentieke rebetiko. Ook hier maken ruige Mangkes (muzikanten uit de achterbuurten van Athene en Thessaloniki), criminelen (zakkenrollers, rovers) en drugs (waterpijpen, hasj) de dienst uit. De vrouwen die dit universum bevolken zijn in te delen in een viertal categorieën: wijven, teven, engelen en trienen. Geen letterlijke vertalingen, maar wel getrouwe adaptaties, waarin het harde ondergrondse karakter van de originele rebetiko overeind blijft, worden afgewisseld met hier en daar een volledig nieuwe ‘moderne’ tekst. Een flinke dosis humor en zelfrelativering is deze muzikanten niet vreemd. Hun nederbetika klinkt vooral heel plezant en luchtig.

Opener ‘Soura Kai Mastoura’ (een liedje over het genot van de waterpijp) komt uit het repertoire van Anestis Delias (beluister hier het origineel). Hetzelfde thema komt regelmatig terug, zoals in ‘een kerel’ waarin het gevoel van ontreddering na het verlies van een waterpijp aan bod komt. De mangkes belanden ook wel eens in de gevangenis, zoals in ‘Sint-Gillis’.

In Sint-Gillis is het goed toeven, 
tussen de dieven en de boeven (uit 'Sint-Gillis)

Ook ‘een Amerikaan’ en ‘Tomaten’ zitten in de criminele sfeer van straatrovers en messentrekkers.

Heb ik met je vrouwtje liggen stoeien, 
trek dan je mes het bloed zal vloeien  (uit ‘Tomaten’)

Als het over vrouwen gaat, worden de Nederlandse teksten soms wel heel hilarisch. Opgelet aan de feministen onder ons. Hier overlopen we er enkele.

Sluw als een vos en fier als een haan, 
ik wil een vrouw die ik nu en dan kan slaan (uit ‘Boerengriet’)

Teef je loopt met mij te sollen, in Brussel Noord en de Marollen.
Teef je koude zwarte ogen, hebben mij keihard bedrogen (uit ‘Teef’)

'Teef' is een bewerking van Skyla m'ekanes kai liono van Markos Vamvakaris. Deze Vamvakaris had zo te horen veel problemen met de vrouwen, want ook ‘Wijf’ ('I gynaika mou gkriniazei') is van zijn hand.

Ik heb e wijf dat zeurt en zaagt, antwoordt ook als je niks vraagt (uit 'Wijf'). Hier kan je een kort fragment beluisteren.

Gelukkig is het niet allemaal kommer en kwel met de vrouwen. In ‘Paleizen’ (Paleizen vol van zuiver goud had ik je willen geven) regeert het verlangen naar de ideale ‘engel’. 'Palatia Hrysostolista' werd geschreven door Vassilis Tsitsanishier horen we het in de mooie versie van Tsaousakis Prodomos. Ook 'An-Sofietje' (Sofietje ik aanbid je, ik loop je achterna) doet de harten van de heren sneller kloppen. Hiervoor werd geput uit het repertoire van  Panagiotis Toundas. De originele titel is ‘Hariklaki’, beluister hier de interpretatie door rebetiko diva Rita Abatzi.

Een mooi voorbeeld van een moderne tekst handelt over de ‘Afstandsbediening’ die kapot is, vervolgens hersteld, maar eigenlijk maakt het allemaal niet uit, want er is toch niets op TV. Dat nummer fungeert als opener op ‘de ringen van Saturnus’, het tweede album van les Øffs, waarop Frans De Clercq als gast zijn bouzouki mag bovenhalen. Hier kan je een kort fragmentje beluisteren. De melodie werd gehaald uit Athinaïssa van Anestis Delias. En of ‘haring’ echt kan beschouwd worden  als een parabel over de huidige economische toestand van Griekenland laat ik in het midden.

Nooit zal ik nog vis verkopen,
ik zit alleen maar hasj te roken. (Uit 'Haring')

Kortom, wat Skafari doet lijkt mij uniek, misschien moeten ze dit hobbyproject toch naar een hoger niveau optrekken. Hun aanpak zou wel eens kunnen scoren als een laagdrempelige kennismaking met rebetiko bij een ruimer Nederlandstalig publiek.

Na Skafari was het aan Vinylio  om het feestje verder te zetten. Dit is onmiskenbaar de beste Rebetikoformatie van België en omstreken. Over hen had ik het vorig jaar al tweemaal uitgebreid op deze blog, naar aanleiding van hun concerten in februari en september 2010. Met deze set bewezen de muzikanten dat ze erop blijven vooruitgaan. We hoorden een aantal nieuwe nummers en zangeres Maria liet voor het eerst zien dat ze ook met een kleine baglama uit de voeten kan. Zoals verwacht schotelden ze het enthousiaste publiek veel vlotte nummers voor. Het zaaltje liep ondertussen aardig vol, de ouzo vloeide rijkelijk en veel toehoorders lieten zich verleiden tot enkele heftige sirtaki’s. En ze gingen ermee door tot de vroege uurtjes met nog een jamsessie voor de nachtraven als toemaatje. En is het nodig te vermelden dat  de mezze van Elpida ook deze keer voortreffelijk waren?

Hieronder zie je Frans De Clercq bezig op de bouzouki met Vinylio, een opname die gemaakt werd tijdens het Balkan Trafik festival in 2010.



1 opmerking:

  1. Goed opgelet heb jij zeg !! En wat een lof! Hartelijk bedankt voor je analyse. Je tip om het hobbyproject naar een hoger niveau te tillen lees ik als een zeer diplomatische terechtwijzing rond de afwerking. Zeer terecht overigens. Maar we doen het hoor! Groeten van Dimi

    BeantwoordenVerwijderen