Het meesterschap van Osama Abdulrasol (Irak) op de qanun heb ik al meermaals mogen beleven tijdens concerten, o.a. met Tri a Tolia. In 2010 brengt hij ‘Elaruse’ (‘de bruid’) uit, een album vol met eigenzinnige, originele composities. Hij start in dezelfde periode met Arifa, een kwartet waarin hij samen met Mehmet Polat (ud), Sjahin During (percussie) en Alex Simu (klarinet en laptop) vanuit Amsterdam nieuwe avontuurlijke wegen inslaat. Hun album Beyond Babylon (zie cd-bespreking) werd vorig jaar in Nederland uitgeroepen tot beste wereldmuziekalbum van eigen bodem.
‘The Sufi Woman’ is een nieuwe creatie in productie van het Zuiderpershuis, waarvoor Osama Abdulrasol zich liet inspireren door Rabi’ah El Adawiyah (Rabia Basri), de eerste vrouwelijke soefi-dichteres. Osama componeerde muziek bij oude teksten over deze Islamitische heilige, die geboren werd in de Iraakse stad Basra, ergens tussen het jaar 95 en 99 van de Islamitische kalender. Rabia wordt als 10-jarig meisje gekidnapt en tot slavin gemaakt, maar haar meester kan niet weerstaan aan de betovering van haar hemelse stem. Vervolgens groeit Rabia uit tot de koningin van de harem. Na een aantal goddelijke roepingen rond haar 20ste laat de meester haar vrij. Rabia wordt soefi-mystica en trekt zich tenslotte terug in de woestijn waar ze één wordt met God.
Op vrijdag 24 februari vond de première van dit speciale project plaats in het Zuiderpershuis. Osama verzamelde niet enkel de muzikanten van Arifa rond zich, ook de befaamde Libanese zangeres Jahida Wehbe verleende haar medewerking. We zagen Jahida Wehbe al eens samen met Osama op het podium in De Bijloke (Gent) op 24 september 2008. Toen ging het om schitterend gezongen klassieke Arabische muziek met een glansrol voor Osama op de qanun. We wisten dat we ons met Arifa aan iets meer experimenteerdrift mochten verwachten.
Nadat de vier muzikanten het podium betreden, beginnen ze dadelijk door elkaar te freewheelen, waardoor we de indruk krijgen dat ze nog aan het soundchecken zijn. Jahida Wehbe vervoegt enkele minuten later het gezelschap en reciteert een aantal teksten op dreigende toon. De sfeerscheppende muziek blijft chaotisch en wat stuurloos klinken. Heel avant-garde allemaal, dit is wennen.
Vanaf het tweede stuk worden we toch af en toe meegetrokken. Eerst genieten we van een kort maar sprankelend udduel door Osama en Mehmet. Daarna horen we aantrekkelijke improvisaties op klarinet en stukjes met een frisse, flexibele ritmiek. Maar de percussie treedt regelmatig te ruw op de voorgrond en vooral de monotone ondertoon die Alex Simu doorlopend uit zijn laptop meent te moeten toveren fungeert als een vervelende stoorzender. Welke meerwaarde dit toevoegt aan de totaalsound blijft een raadsel. Meditatie in een new age bedje?
Het zijn uiteindelijk de sobere stukken die het best scoren, de momenten waarop Jahida mooie, mijmerende melodieën zingt, begeleid door Osama, nu eens op qanun dan op ud en verder alleen wat discrete percussie. In de uitwerking van thema’s tot improvisaties lijken de muzikanten vooral op zoek, dit project staat duidelijk nog niet op punt en komt met de vele bruuske overgangen vooral erg rommelig over. Toch zitten er ook geslaagde avonturen in, het wordt zelfs even trancy en in de prestatie die Jahida Wehbe neerzet, merken we dat hier een grote dame aan het werk is. Met haar intense, rekbare vocalen wisselt ze moeiteloos tussen donker en lieflijk. We moeten haar bewonderen voor haar durf om zich open te stellen voor zo een moeilijk en vooral onvoorspelbaar project.
Het moet gezegd dat de kwaliteit van het laatste deel dit concert naar een hoger niveau tilt. We krijgen een mooi uitgewerkte compositie te horen door een groep die eindelijk goed op dreef is met als resultaat een knap samenspel dat fijn in balans is. Toch was dit een concert waarbij me het grootste deel van de tijd het gevoel overviel dat ik naar een repetitie aan het kijken was. Bevreemdend!
Hieronder kan je Jahida Wehbe en Arifa apart aan het werk zien.
http://www.arifamusic.com/
http://www.jahidawehbe.com/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten