Startpagina1 111111111111 Zaalconcerten 111111111 Zomerfestivals 11111111111 Luistertips 11111111111 Concertagenda 1111 11111111111 E-mail



woensdag 17 april 2013

Parno Graszt @ Rasa (Utrecht)

In juni 2007 brachten we een week in Boedapest door. Toevallig kwamen we er terecht in de Godor Klub,  waar op dat moment de eerste editie van het Athe Sam Fesztivál plaatsvond. We geloofden onze ogen en vooral oren niet, want hier passeerde een hele week lang de crème de la crème van de Hongaarse zigeunermuziek in traditionele olah-stijl. Eén van de aanwezige groepen was Parno Graszt. Met hun opwindend geluid zetten ze de café in vuur en vlam tot in de vroege uurtjes. Je leest meer over dit evenement in het blogbericht dat ik in 2011 publiceerde over hun vierde cd 'Reggelig mulatok'.

Het geluid van Parno Graszt (‘wit paard’ in het Romani) is geworteld in de traditionele muziek van een zigeunerminderheid uit Noord-Oost Hongarije, een erg arme streek met enorm veel werkloosheid. Door het geven van concerten proberen de muzikanten in hun levensonderhoud te voorzien. Hun thuisbasis is het dorpje Paszab en het levendige hart van de groep wordt gevormd door de familie Oláh. 'Rávágok a zongorára' (Hit the Piano) uit 2002 betekende als debuut meteen een schot in de roos. Het onweerstaanbare titelnummer is op zich al voldoende om dit album een klassieker in het genre te noemen. Hier is frisse, voornamelijk vocale ‘ruwe’ zigeunermuziek te horen. Wat Parno Graszt extra speciaal maakt is dat het bij deze groep om gewone dorpsmensen gaat die hun ding al generaties lang op dezelfde manier doen en hiermee als bij toeval op een podium terecht gekomen zijn. Authenticiteit staat gewoon voor 'zichzelf zijn'.

Op zaterdag 13 april trad Parno Graszt op in Rasa (Utrecht), een gelegenheid die we niet graag aan ons voorbij wilden laten gaan, ze zijn immers niet vaak in onze contreien te bewonderen. We zijn de verantwoordelijke(n) van Stichting Vakaró voor Komló dankbaar omdat ze Parno Graszt uitnodigden voor een concert in Veenendaal en er tegelijk voor zorgden dat de groep ook in Utrecht terecht kon voor een tweede concert.

Met negen betreden ze het podium en het instrumentarium bestaat uit akoestische gitaren, contrabas, tambura, accordeon, lepels, melkkannen en vocale improvisaties (‘oral bass’). De groep vuurt twee uur lang aanstekelijke liedjes op de zaal af. Vinnige, snelle deuntjes, die soms inwisselbaar lijken, maar dat mag de pret niet drukken, want het spelplezier en de spontaneïteit druipen er van af. Elk groepslid zet zowel muzikaal als vocaal zijn/haar beste beentje voor en enkele keren wordt het publiek extra verwend met uitzinnige danspasjes! Tussendoor slagen we erin om toch enkele titels te detecteren, waaronder Ravagok a Zongorara (Hit the Piano), Saros a kocsim kereke (There is mud on the wheels of my car)  en Ussed neki (Hit it!), een atypisch nummer met extra stomende percussie en invloeden uit het Midden-Oosten. De buikdanseres moeten we er in dit geval wel bij fantaseren. Enkele keren probeert groepsleider Jozsef Olah de toehoorders actief te betrekken bij het repertoire door iets over de inhoud prijs te geven. Voor de vertaling heeft hij hulp nodig uit het publiek. We komen te weten dat ‘Shi lav tu’ iets wil zeggen in de zin van ‘Ik wil niet met je trouwen, ik gooi je liever in het water’ en mogen vervolgens uit volle borst meezingen. Het lied is niet op één van hun cd’s terug te vinden, maar figureerde in de jaren negentig o.a. op een album van Ando Drom. En jawel, ze transformeren zelfs 'Ederlezi' tot een energiek feestnummer. Beluister dit episch zigeuneranthem hier in de versie van Bratsch, ondersteund door de hartverscheurende stem van Mitsou.

Parno Graszt staat garant voor opwekkende muziek, waarbij om de hoek altijd wat melancholie lonkt. Hartverwarmend om dit live te mogen meemaken!

Discografie: 
Rávágok a zongorára (2002) (Hit the Piano)
Jarom az utam (2004) (...In My World)
Ez a világ nekem való (2007) (This World Is Made for Me)
Reggelig Mulatok (2011) (Don't Stop Till The Break of Dawn)




http://en.wikipedia.org/wiki/Parno_Graszt
http://www.parnograszt.com

Geen opmerkingen:

Een reactie posten