23 centuries of Hellenic music
Drieëntwintig eeuwen Griekse muziekcultuur even samenvatten tot een avondvullend concert, het lijkt een onhaalbare onderneming. We waren ten zeerste benieuwd hoe Katerina Fotinaki en Orestis Kalampalikis - twee Griekse muzikanten die in Frankrijk wonen - dit zouden klaar spelen. Op zaterdag 18 februari trokken we naar Art Base, waar het podium twee avonden na elkaar gereserveerd was voor dit duo en hun ambitieuze programma. Gelukkig werd het geen les muziekgeschiedenis, maar wel een avontuurlijke rondreis door ruimte en tijd, waarbij de meest uiteenlopende stijlen, melodieën, en ritmes langskwamen.
De frisse opener Marianthi of the winds, een compositie van Manos Hatzidakis, kregen we in november 2011 nog te horen tijdens een optreden van Nena Venetsanou in het Zuiderpershuis. Van bij de eerste noten constateren we al dat hier twee uiterst getalenteerde muzikanten aan het werk zijn. Zelden noteren we zulk inventief gitaarspel en Katerina beschikt bovendien over een heel expressief stemgeluid. Dit wordt nog duidelijker met O kokainopotis, rebetiko uit de jaren dertig. Fantastisch hoe origineel en tegelijk gedreven ze deze klassieker naar hun hand zetten. En dat doen ze aansluitend ook met een tango om vervolgens verder te reizen naar Epirus, in het noorden van Griekenland. Even haalt Orestis zijn tzouras boven voor kato sta lemonadika, een schalks rebetikonummer van Vangelis Papazoglou. Zijn no-nonsense vocalen zorgen voor afwisseling en geven het liedje extra kleur. De aman aman song uit Smyrna die hierop volgt is alweer iets totaal anders. De tekst (‘het uur van de dood’) is gebaseerd op een hymne van Euripides, Orestis laat zijn gitaar klinken als was het een sandouri. Knap!
Na de pauze blijft het duo op dreef. Ze gaan daarbij iets meer de experimentele toer op, bijvoorbeeld tijdens een gedicht van Dionysios Solomos, auteur van de Griekse nationale hymne, die drijft op een intrigerend parlando van Katerina, gevolgd door een instrumentaal stuk door Orestis op het ritme van de sousta, een dans uit Cyprus. Op het eind worden enkele klassiekers uit de kast gehaald, die behoren tot het collectieve geheugen van de meeste Grieken. Ta poulia tis distichias ('de vogels van de ballingschap') van Dionysis Savvopoulos gaat over communisten die ten tijde van de dictatuur verdreven werden. Het duo zet een indringende versie neer van dit krachtige lied.In een anthology van Griekse muziek mag vanzelfsprekend een icoon als Mikis Theodorakis niet ontbreken. Van hem krijgen we het heel bekende Tis dikeosinis ilie (1977) te horen, hier gezongen door Grigoris Bithikotsis. Dit hoopvol lied staat symbool voor de triomf na afloop van de dictatuur, toen het gevoel leefde dat gerechtigheid eindelijk zegevierde. Het attente publiek zingt/neuriet zachtjes maar intens mee. Een kippenvelmoment!
De set wordt afgesloten met 'O ilios o pliatoras' ('hymne au soleil'), een gedicht van nobelprijswinnaar literatuur Odysseas Elytis op muziek van Angelique Ionatos, met wie Katerina Fotinaki pas de cd Comme un jardin la nuit opgenomen heeft. Bekijk hier een liveversie door Katerina en Angelique. Het Kretenzisch ritme waarmee de sublieme song eindigt, levert een gepaste climax. Als bis kiest het tweetal voor een lieflijk nummer van de moderne componist Giorgos Kouroupos.
Dit was een verrassend mooi concert. Katerina Fotinaki en Orestis Kalampalikis duiken in de rijke Griekse muziekcultuur om er hun persoonlijke prachtige ding mee te doen. Voorbeeldig!
Youtubekanaal van Katerina Fotinaki
Geen opmerkingen:
Een reactie posten