Een vijftal jaren geleden ontdekte ik via een gespecialiseerde webshop de Kretenzische groep Paleina Seferia. Hun twee albums Paleina Seferia en Os in aeras behoren sindsdien tot mijn absolute favorieten. Vorig jaar zagen we groepslid Zacharias Spiridakis in de Bijloke (zie concertverslag) waar hij het podium deelde met Stelios Petrakis en Giorgos Xylouris.
Afgelopen vrijdag was het de beurt aan twee andere sterkhouders van de groep. Irini Derebei en Karolos Kouklakis traden op in Art Base met muziekstijlen en dansen uit de rijke traditie van Kreta, zoals rizitika ('rebel songs'), mantinada (vocale improvisaties tijdens de dansen), pentozali (dansen met versnellingen) en de populaire sousta. De instrumenten die het tweetal meebracht, zijn alvast niet alledaags. Irini Derebei speelt bijvoorbeeld thiamboli en kaval (houten fluiten) en Karolos Kouklakis is naast de bekende laouto in de weer met de boulgari, een oud instrument dat wat wegheeft van de baglama.
Al vanaf het eerste nummer voelen we dat dit alweer een heel straf optreden gaat worden. Irini en Karolos hanteren hun instrumenten niet alleen meesterlijk, ze zingen ook ongelooflijk goed. Nu eens ingehouden, dan uitbundig, maar altijd even intens en geconcentreerd. Er passeren heel wat ‘aman aman’ varianten en Irini gebruikt de fluit bij momenten als een soort vervanger van de lyra. Naast traditionele melodieën trakteert het duo ons ook op een resem eigen composities. Zo schreef Karolos muziek bij 'Xomblia' (over de liefde van een muzikant voor zijn laouto) en 'Gerakokoudouno' (over een lyraspeler wiens geest in zijn instrument huist). De teksten zijn afkomstig van de hedendaagse Griekse dichter Theodoros Riginiotis. Deze adembenemend mooie liederen zijn te vinden op de cd Os in aeras van Paleina Seferia (hier live te bewonderen). Irini vertelt ons ook even het verhaal van Nikolaos Tzegkas, een visser uit Gramvousa (West-Kreta) die in de jaren twintig furore maakte met zijn muziek. Zijn liedjes gaan vaak over de zee en de verdrinkingsdood, een lot dat hemzelf uiteindelijk ook beschoren was. Er volgt een passioneel eerbetoon met drie van zijn liedjes, in een knap aaneensluitend geheel (hier live te horen met extra muzikanten op contrabas en percussie). Tijdens een opzwepende ‘trancy’ sousta komen de beentjes van enkele toeschouwers in beweging. Alleen spijtig dat ze die dansjes daarna wat lang volhouden. De aanstekelijke ritmes mogen dan wel nopen tot dansen, tegelijk gaat het hier toch in de eerste plaats om indringende, subtiele luistermuziek voor fijnproevers.
Na de pauze heeft het koppel nog meer moois voor ons in petto, waaronder de hartverscheurende muzikale brief die Nikos Mamangakis ooit richtte aan Giannis Baxevanis, een onfortuinlijke muzikant uit de jaren twintig die zijn muziek moest afzweren nadat hij op veertigjarige leeftijd in het huwelijk trad. Tenslotte herkenden we ‘Koutrouliano nero‘, een traditional die ook op het album Os in aeras prijkt (hier live te beluisteren).
Dit was een concert van een onaardse schoonheid! Spijtig dat we ons desondanks enkele keren uit balans lieten brengen door een handvol toehoorders die zich gedroegen alsof ze in een restaurant terecht gekomen waren. Het algemene muzikale niveau ligt gewoonweg veel te hoog om zich te lenen tot een rumoerige braspartij. Hieronder presenteren we je enkele filmpjes van het tweetal en van Paleina Seferia.
Meer video’s: http://www.youtube.com/user/mpoulgari/videos
http://www.myspace.com/iriniderebei
http://www.myspace.com/karoloskouklakis
Geen opmerkingen:
Een reactie posten